De enige echte Balkenende-norm
Zoals vaker is onze voormalige premier niet goed begrepen: zijn norm was geen plafond, maar een topprestatie!
Kom daar nog eens om! Een Kamerlid dat zijn dorpsgenoten uitnodigt voor een rondleiding door het parlement. Ard van der Steur deed het. In het jaar dat hij er zit, is het zijn biotoop geworden. Vrij Nederland zette hem afgelopen week op nummer drie in de hitparade van beste nieuwe Kamerleden, en terecht.
Waar is JP?
Met grote flair en detailkennis sleurde Van der Steur ons door het gebouw, de vergaderzaal, de regentenkamer, zijn eigen hok. Kilometers legden we af. Schitterende portretten van ministers en premiers uit lang en minder lang vervlogen tijden aan de muur. Opeens viel het me op. Balkenende, toch een van de langst zittende premiers, ontbrak. Mensen oordelen vaak hard, ik weet het, maar ze zouden toch niet zo kinderachtig zijn om …?
Ontdekking
Ik werd overvallen door een gevoel van onbehagen dat langzaam werd verdrongen door het besef dat ik jaren geleden al de enige echte Balkenende-norm had ontdekt. We gaan even terug in de tijd.
Langste file ooit
Ik was verzeild geraakt in een file die wel eens de langste zou kunnen worden die ooit op de A9 had gestaan. Het besef deelnemer te zijn aan een recordpoging deed mijn hart opspringen. Ik ging er eens lekker voor zitten en stak mijn duim op naar elke weggenoot wiens blik ik kruiste. Hoewel ik niet veel response kreeg, kon mijn dag niet meer stuk.
Kernenergie
Ik had afgestemd op BNR. Het nieuwsitem van de dag was de heropende politieke discussie over kernenergie, inderdaad toen ook al. De VVD, toen oppositie, was altijd al voorstander geweest, maar nu bleek regeringspartij CDA van standpunt te zijn veranderd en dat was tegen het zere been van de andere regeringspartij. de PvdA, al waren ook daar bepaalde lieden niet meer zo beginselvast. Iedereen beriep zich op het coalitieakkoord. Balkenende moest uitsluitsel geven. Interview met de MP.
Recycleformule BNR
Hoewel ik door voortdurende herhalingen - die stomme recycleformule van BNR - het interview wel 5, 6 keer heb gehoord, is niets tot me doorgedrongen. Zoals bekend praat Balkenende niet, hij ratelt, zonder adem te halen waardoor hij zijn stem opschroeft tot een vreemde schrille toon. Hij herhaalt elke zin oneindig vaak, hooguit met een iets andere opbouw, maar steeds met dezelfde woorden.
Onderbroeken
Wat hem volkomen onverstaanbaar maakt, is zijn uitspraak. Hij perst elk woord in elkaar tot de kleinst denkbare afmeting. Alles wat een woord herkenbaar en begrijpelijk maakt, laat hij ontsnappen als lucht uit een lekke band.
En zo verlieten tijdens het interview lange geluidstromen zijn mond, als waslijnen waaraan zijn woorden als gekrompen onderbroeken hingen te fladderen.
TOZO
Piep, een smsje, van mijn jongste dochter: WRU. Ik seinde terug: wat bedoel je? Antwoord: waar ben je? Mijn reactie: ik sta in de file bij Amstelveen. Antwoord: M2. Dat begreep ik in één keer. Ik: waar? WIN. Na enig nadenken en rekening houdend met haar rapportcijfers voor aardrijkskunde vertaalde ik dit als ‘weet ik niet’. Modern sms-te ik terug: SUCS (herinnerde ik me van een eerdere sms-sessie met haar). CYL8 kreeg ik terug. Ik begon het sms-taaltje te begrijpen en stuurde TOZO de lucht in.
Geen spraakgebrek
Ondertussen spuugde de premier zijn klanken in de microfoon. En toen... opeens zag ik het licht. De premier sprak niet, hij sms-te, met zijn mond. Als eerste Nederlander, wellicht als eerste mens op aarde! Hij was het mobieltje ontstegen, hij kon het met zijn tong! Dat was extreem knap: het is snel, het is jong en dynamisch, het is een topprestatie. Hij had geen spraakgebrek, maar een uniek talent! Dit was een volkomen nieuwe Balkenende-norm, onaantastbaar zo op het eerste gezicht.
‘R stt nietint klisiakrt dtur krncentrls gbaut mge wrdn, mr oknie dtut nie mg.’
Zo’n man verdient een portret. Wat zeg ik? Een standbeeld.
‘Lkt m vkom duidlk!’
Paul Verburgt